MODEL OKUL PROJESİ

Eğitim alanındaki her yenilik, bir eksikliğin tespiti, eksikliğin giderilmesi veya mevcut kaynakların daha etkili nasıl kullanılabilineceğini ortaya konulması ihtiyacından doğar. Mevcut duruma dair veriler bize şu an bulunan nokta ile ulaşılması hedeflenen uzaklığı/yakınlığı belirten göstergelerdir. Okul öncesinden lise öğretimine kadar eğitimin bütünlük anlayışı, ortak amaçlara ulaşmada bir modelin uygulanması gerekliliğini ortaya koyar. Bu küresel forum çerçevesinde biz de ilkokul ve ortaokul öğretim kurumlarında 2013 yılında yürürlüğe giren oyun ve fiziki etkinlikler dersi ve beden eğitimi ve spor öğretim programının daha etkili nasıl uygulanabileceğine ilişkin iyi örnek uygulamaları öğretmen hizmet içi eğitimleri, teknoloji ile bütünleştirilmiş dersler kapsamında model okul uygulamalarını oluşturmaya çalıştık.

Model okul uygulamaları oluşturma sürecinde Ankara Milli Eğitim Müdürlüğü ile bir protokol imzalandı. Bu protokol öncesi Ankara’da model okul oluşturma sürecine destek verecek okulların taraması yapıldı. Okul taramaları yapılırken okulun fiziki yapısı, okul müdürünün işbirliğine yakın olması, bu okullarda görev yapacak beden eğitimi ve bilişim öğretmenlerinin belirlenmesinde öğretmenlerin niteliklerinin yanı sıra istekli ve gönüllü olması gibi unsurlar dikkate alındı. Bu süreç tamamlandıktan sonra okul müdürleri, beden eğitimi ve bilişim öğretmenleri, Ankara Milli Eğitim Müdürlüğünün protokol, öğretmen atama, bilişim, araştırma geliştirme, teftiş birim sorumluları ile bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda süreçte karşılaşılacak durumlarla ilgili talep edilecek isteklere karşı nelerin yapılması konusunda nasıl destek verecekleri tartışıldı.

Haziran 2015’de Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi ile Ankara Milli Eğitim Müdürlüğü üç devlet okulunu kapsayan model okul oluşturma sürecine ilişkin protokol imzalanarak başlatıldı.

Bu protokol kapsamında görev dağılımları incelendiğinde, Ankara Milli Eğitim Müdürlüğünün

• Öğretmen atama birimi beden eğitimi ve bilişim öğretmenlerinin okullara geçici görevlendirilmesi,
• Bilişim birimi sağlık karnesinin oluşturulmasında ve beden eğitimi öğretmenleri ile bilişim öğretmenlerinin web 2.00 aracı olan edmodo.com yazılımının kullanılmasında hizmet içi eğitim verilmesi,
• Araştırma geliştirme birimi Hacettepe Üniversitesini yazdığı projenin okullarda uygulanması için gerekli iznin verilmesi,
• Protokol birimi ise tüm resmi yazışmalar ve işlerin takip edilmesi olarak tanımlandı

Bu toplantı sürecinde Hacettepe Üniversitesi, İzzet Baysal Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesinden beden eğitimi öğretmeni yetiştirme ve beden eğitim öğretim programı geliştirme konusunda doktoralı öğretim görevlileri, öğretim üyeleri ile bir araya gelinerek uygulama sürecinin yapısı oluşturuldu. Bu yapı oluşturulurken iki ayrı plan yapıldı. Birincisi, Hopsport ekibinden gelecek olan teknoloji destekli ekipmanlarla ders işleyiş sürecine göre iyi örnek uygulamaların yapılması, ikincisi ise eğer bu ekipmanlar gelmez ise Hacettepe Üniversitesinin Bilimsel Araştırma Birimine teknoloji destekli bir proje yazarak bu proje kapsamından yararlanarak teknoloji destekli beden eğitimi derslerinin işleyişini gerçekleştirmekti. İlki gerçekleşmediği için ikinci planlamayı uygulamaya geçirdik. Bu planlamada hem ilkokulda hem de ortaokulda küresel forumun temasını yansıtacak iyi örnek uygulamaları içeren çalışma planlandı. Bu planlamada, beden eğitimi ve spor dersi öğretim programının uygulama sürecini tartıştıktan sonra model okul tanımı, teknoloji tabanlı model okul tanımı, paydaş ağ tabanlı model okul tanımları oluşturuldu. Eylül ayında beden eğitimi ve sınıf öğretmenlerine dersin öğretim programı kuramsal ve uygulamalı olarak hizmet içi eğitimde verildi.

Model Okullardaki Uygulama Süreci

İlkokul uygulama süreci:

İlkokulda oyun ve fiziki etkinlikler dersi için beden eğitimi öğretmenin sınıf öğretmenlerine rehberlik etmesi planlandı. Oyun ve Fiziki Etkinlikler dersini görevlendirilmiş beden eğitimi öğretmenleri ve Hacettepe üniversitesinde görev yapan öğretim görevlisi ile bir araya gelerek Oyun ve Fiziki Etkinlikler öğretim programındaki sınıflara göre kazanımlar ve çıktılar göz önüne alınarak yıllık ve günlük ders planlarını hazırladılar.

Sürece aday beden eğitimi öğretmenleri de katılarak üçlü bir paydaş işbirliğine gidildi.  İlkokulda haftada beş saat olan dersin bir ders saati spor salonunda işlendi.  Dersin işleyişinde öğrencilerin öğrenme çıktılarına ulaşıp ulaşmadığını tespit etmek için bilimsel yöntemler kullanıldı.  Hareket yetkinliğine ilişkin öğrenme çıktılarının tespiti için sürecin başında ve sonunda TGMD-2 ile SOFIT ölçeği kullanıldı. Aktif sağlıklı yaşam öğrenme çıktıları içinde öğrencilerden egzersiz ve beslenme günlüğü gibi programda bulunan ölçme ve değerlendirme araçları kullanıldı. Buna ilave olarak da haftanın diğer bir gününde de HOPSPORTS videolarını sınıfta izleyerek hareket etme düzeylerini artırdılar.  Hizmet içi eğitim öncesi ve uygulama süreci sonrasın da sınıf öğretmenleriyle Oyun ve Fiziki Etkinlikler dersine ilişkin ve deneyimleri ile ilgili nitel görüşmeler yapıldı. Görüşme sonuçları sınıf öğretmenlerin, okuldaki beden eğitimi öğretmeni ile işbirliği içerisinde çalıştıklarında pozitif bir öğrenme iklimi yarattıkları ve öğrencilerinin öğrenmelerine katkı sağladıklarını ortaya koydu.

Ortaokul Uygulama Süreci

Ortaokulda ise, beden eğitimi öğretmenlerinin sorumlu olduğu Beden eğitimi ve Spor dersinin öğretim programına göre teknoloji ile bütünleştirilmiş ders içeriği üniversitede görev yapan öğretim görevlisi ile bir araya gelinerek oluşturuldu. Sürece aday beden eğitimi öğretmenleri de katılarak üçlü bir paydaş işbirliğine gidildi.  Bu süreçte 5.6.7. sınıf öğrencilerinin derslerde öğrenci merkezli yöntemlerle hazırlanan ders planlarının uygulanmasında adımsayar, kalp adım monitörü, Hopsport videoları ve web 2.00 araçlarından edmodo.com yazılımından yararlanılmasına karar verildi. Derslerin işleyişlerinde öğrencilerin öğrenme çıktılarına ulaşıp ulaşmadığını tespit etmek için bilimsel yöntemler kullanıldı. Dönemin başında ortasında ve sonunda öğrencilerin fiziksel uygunluk seviyelerinin tespiti için fitnessgram testleri kullanıldı. Bununla beraber öğrencilere “Çocuklar İçin Fiziksel Uygunluk Spor Bilgi Testi” uygulandı. Bu bilgi testi, kardiyovasküler, kuvvet, esneklik ve genel sağlık bilgisini test eden ve toplam 36 sorudan oluşmaktadır. Aktif ve sağlık yaşam öğrenme boyutundaki işlenen ders konularında öğrenciler adımsayar, kalp atım monitörü kullandılar.

Dersler öğrenci merkezli yöntemlerle işlendi. İşlenen dersler video ile kayıt  altına alındı. Öğrencilerin derslerdeki fiziksel aktive düzeyleri tespit etmek için ders içinde teknolojik ürünler (adımsayar, kalp atım monitörü) ve SOFIT değerlendirme ölçeği kullanıldı. 6.sınıf öğrencileri aktif ve sağlıklı yaşam kazanımlarını içeren dersleri işlerken ders dışında haftada iki saat Edmodo.com aracına yüklenen bilgilerle kavramları öğrenmeye,  kalp dolaşım sistemi, kuvvet, esneklik, denge geliştirici egzersizlerin yapılması konusunda verilen görevleri uygulamaya çalıştılar.

5. Sınıf öğrencileri ile de beden eğitimi derslerinde önce fiziksel aktivite düzeylerinin artıran ve sınıf ikliminde pozitif etkisini yaratacağı düşünülen Hopsports videoları kullanıldı. Öğrencilerin videoların uygulama sürecinde kalp atım hızlarının değişimini daha iyi kavramalarını sağlandı..

Bu süreç içerisinde Ankara Milli Eğitim Müdürlüğü Başmüfettişlerinden iki kişi ve ODTÜ den konu uzmanı olan bir öğretim üyesi bir araya gelerek okul müdürlerinin beden eğitimi öğretmenlerini nasıl denetlemeleri gerektiğini ve ders çıktılarının nasıl gözlemleneceği hakkında bir toplantı yapıldı.      

Bu sürecin sonunda

• Bu proje ile teknoloji ile bütünleştirilmiş beden eğitimi derslerinin öğrenci merkezli işlenen yöntemlerle öğrencilerin fiziksel aktivite öğrenme çıktısı üzerine  bilgi, beceri tutum seviyelerinin yükseldiğini,

• Üniversite, okul ve İl Milli Eğitim işbirliği ile hizmet içi eğitim programlarını yıl içine yayarak paydaş işbirliğine gidilebileceğini söyleyebiliriz.